Nowa moneta kolekcjonerska NBP
Od czwartku 9 czerwca będzie w obiegu nowa moneta kolekcjonerska NBP „100. rocznica powrotu części Górnego Śląska do Polski". Moneta o nominale 10 zł wyemitowana zostanie w nakładzie do 10 000 sztuk i będzie można ją nabyć w cenie 170 zł.
Srebrna moneta o nominale 10 zł ma upamiętnić uroczyste podpisanie w Katowicach Aktu objęcia Górnego Śląska przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej. 16 lipca 1922 roku po niemal 600 latach część Górnego Śląska powrócił do Polski. Na tych terenach powstało autonomiczne województwo śląskie ze stolicą w Katowicach.
Zanim jednak doszło do tego ważnego dla Polski wydarzenia, w latach 1919–1921 ważyła się sprawa przynależności państwowej Górnego Śląska. Wraz z końcem I wojny światowej, w listopadzie 1918 roku, po 123 latach zaborów na mapy Europy powróciła Rzeczpospolita Polska, a jednym z postanowień traktatu wersalskiego była decyzja o zorganizowaniu na Górnym Śląsku plebiscytu, na podstawie którego rozstrzygnięta miała być kwestia przynależności państwowej Górnego Śląska. W wyniku tego plebiscytu z 20 marca 1921 r. (za przynależnością Śląska do Polski głosowało 40,3 proc. uprawnionych) Komisja Plebiscytowa zdecydowała o przyznaniu Niemcom prawie całego spornego obszaru. Odpowiedzią Polaków było III powstanie śląskie, a jego efektem był korzystny dla Polski podział regionu.
15 czerwca 1922 roku Komisja Międzysojusznicza poinformowała rządy Polski i Niemiec, że w ciągu miesiąca państwa powinny objąć przyznane im terytoria Górnego Śląska. Strony konfliktu dokonywały tego w kilku etapach. Na rynku w Katowicach odbyła się parada wchodzących w skład wojsk alianckich oddziałów francuskich i ich wymarsz z Katowic. Po wycofaniu oddziałów sił sprzymierzonych 20 czerwca 1922 roku na przyznane Polsce terytoria weszły wojska polskie pod dowództwem gen. Stanisława Szeptyckiego.
Znajdujący się na Górnym Śląsku przemysł oraz kapitał odegrał bardzo ważną rolę w odbudowie gospodarczej II Rzeczypospolitej.
Rewers monety przedstawia bramę triumfalną w Królewskiej Hucie (dzisiejszym Chorzowie) przygotowaną na przyjęcie Wojska Polskiego (23 czerwca 1922 roku).
Na awersie monety odwzorowano granice Górnego Śląska, który w wyniku decyzji Rady Ligi Narodów i Rady Ambasadorów w październiku 1921 roku stał się częścią II Rzeczypospolitej Polskiej.
Źródło: materiały prasowe NBP
