Banki Spółdzielcze gotują się do zmian
Senat pracuje nad kształtem zmian w ustawie o bankach spółdzielczych, która umożliwi im wdrożenie tzw. dyrektywy ostrożnościowej. Jej zapisy są skonstruowane z myślą o bankach komercyjnych i nie uwzględniają specyfiki Banków Spółdzielczych, dlatego bez zmian w ustawie sektor bankowości spółdzielczej może mieć ogromny problem ze spełnieniem norm nadzorczych. To może prowadzić do bardzo negatywnych zmian w sektorze i zmusić go do szybkiej konsolidacji.
Komisja Europejska nauczona ostatnim kryzysem finansowym, woli dmuchać na zimne. Dlatego zanim kryzys się skończył, przygotowała zasady ostrożnościowe dla całego sektora bankowego. Mimo, że Banki Spółdzielcze, dzięki specyfice swojego działania, jako jedne z nielicznych były w czasie kryzysu stabilizatorami i podtrzymywały finansowanie polskich przedsiębiorstw, także zostały objęte tymi zasadami. Zostały one sformułowane m.in. w Dyrektywie CRD IV i Rozporządzeniu CRR, których wymogi zaczną obowiązywać już 1 października 2015 r.
- Aby spełnić te wymogi, które są znacznym obciążeniem dla poszczególnych banków spółdzielczych, musimy wprowadzić Instytucjonalny System Ochrony (IPS), nie ma innej skutecznej możliwości – mówi Ryszard Lorek, prezes SGB-Banku S.A.
Prace nad stworzeniem IPS pochłonęły cztery lata żmudnych negocjacji między bankami spółdzielczymi i zrzeszającymi, Komisją Nadzoru Finansowego oraz Ministerstwem Finansów. Efektem tych działań jest długo wyczekiwana nowelizacja ustawy o bankach spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, która właśnie trafiła pod obrady Senatu. Spółdzielcom udało się osiągnąć wiele korzystnych rozwiązań ustawowych gwarantujących bezpieczną działalność biznesową i mniejsze, niż pierwotnie te zmiany zakładały, obciążenie finansowe dla wszystkich Banków Spółdzielczych, które staną się uczestnikami IPS. To likwiduje problem podwójnego obciążenia Banków Spółdzielczych w porównaniu z innymi bankami, bowiem część zadań BFG pokrywa się z zadaniami IPS.
– Redukcja kosztów nie jest mała, ale zasadna – uważa Ryszard Lorek, reprezentujący sektor bankowości spółdzielczej podczas obrad senackiej Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. - Wystarczy wymienić zwolnienie z całości opłaty ostrożnościowej na Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG) przy jednoczesnym obowiązku przeznaczenia zwolnionej części na fundusz pomocowy IPS, zwolnienie z połowy opłaty rocznej na BFG i przeznaczenia zwolnionej części na fundusz pomocowy IPS oraz 20 proc. upust opłaty nadzorczej na KNF – wylicza prezes SGB-Banku S.A.
Powyższe zwolnienia umożliwią Bankom Spółdzielczym zasilenie Funduszu Pomocowego IPS kwotą ponad 45 mln zł. w skali roku. To z kolei istotnie obniży koszty utworzenia IPS, co gwarantuje bankom stabilność oraz istnienie zrzeszeń.
- Dzięki zrzeszaniu się mogą funkcjonować zarówno większe jak i mniejsze Banki Spółdzielcze. Jako pojedyncze banki, część z nich na dzień dzisiejszy nie spełnia kryteriów progów ostrożnościowych. Utworzenie IPS, czemu jeszcze sprzeciwiają się niektóre, pojedyncze banki spółdzielcze, pozwoli na spełnienie unijnych wymogów – relacjonuje Ryszard Lorek, prezes SGB Banku.
Do końca czerwca cały proces legislacyjny w parlamencie musi się zakończyć, aby nowelizację ustawy mógł na czas podpisać prezydent. Wtedy będzie wystarczająco dużo czasu, żeby KNF mógł uznać tworzony przez nas system IPS za spełniający warunki Rozporządzenia CRR i żeby banki spółdzielcze zdążyły go wdrożyć, zanim wejdą w życie unijne regulacje, dotyczące zasad ostrożnościowych.
Kapitał banków spółdzielczych pochodzi w 100 proc. ze źródeł krajowych. Ich łączne aktywa to ok. 125 mld zł. Aktualnie w całym kraju działa 567 banków spółdzielczych, które łącznie posiadają ponad 4,8 tys. placówek bankowych. W sumie wszystkie banki spółdzielcze zatrudniają w Polsce ponad 33 tys. osób, co stanowi 19 proc. zatrudnionych całego sektora bankowego. W Polsce działają dwa bankowe zrzeszenia. Najaktywniejszym i najbardziej dochodowym zrzeszeniem jest Spółdzielcza Grupa Bankowa, łącząca 203 banki spółdzielcze z SGB Bankiem SA, jako bankiem zrzeszającym. Drugim zrzeszeniem jest Grupa BPS, w ramach której Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. zrzesza 361 banków spółdzielczych.
