Co oznaczają PPK dla rynku pracy?

opublikowano: 28 grudnia 2018
Co oznaczają PPK dla rynku pracy? lupa lupa

Od 1 stycznia 2019 r. każdego, kto zatrudnia przynajmniej jedną osobę czeka zmiana dokumentacji pracowniczej. Przyczyną są Pracownicze Plany Kapitałowe.

Od kilku lat są jednym z najważniejszych tematów na rynku pracy. Mówi się o nich dużo, choć nie zawsze jasno i bez emocji. Czym naprawdę są Pracownicze Plany Kapitałowe? Od kiedy zaczną obowiązywać? Kogo będą dotyczyć i jak działać w praktyce?

- Pracownicze Plany Kapitałowe to tworzone przez pracodawcę i zarządzane przez zewnętrzną instytucję finansową grupowe gromadzenie oszczędności przez uczestnika PPK z przeznaczeniem na wypłatę po osiągnięciu przez niego 60. roku życia – wyjaśnia Mateusz Brząkowski, radca prawny w kancelarii TGC Corporate Lawyers. Po wejściu w życie ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych każda firma lub instytucja, która zatrudnia co najmniej jedną osobę, za którą odprowadza składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do ZUS, powinna utworzyć PPK dla swoich pracowników. Warto pamiętać, że może się to wiązać z dodatkowymi obowiązkami pracodawcy, które wynikają z przepisów prawa pracy – dodaje.

Dobrowolne, ale dla wszystkich

Prezydent RP podpisał Ustawę o Pracowniczych Planach Kapitałowych 19 listopada 2018 r. Przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2019 roku, ale pracodawcy będą mieli czas na przygotowanie się do ich wprowadzenia. Najwcześniej, bo 1 lipca 2019 roku, do PPK mają przystąpić najwięksi pracodawcy, zatrudniający co najmniej 250 pracowników. Najpóźniej, bo w 2021 r., małe firmy oraz jednostki sektora finansów publicznych.

Pracownicze Plany Kapitałowe są powszechnym, dobrowolnym i prywatnym systemem długoterminowego oszczędzania dla pracowników, tworzonym i współfinansowanym przez pracodawców i państwo. Automatycznie do systemu przystąpią wszyscy pracownicy w wieku 18-55 lat, w imieniu których pracodawca zawarł umowę o prowadzenie PPK. Pracownicy w wieku od 55 do 70 lat mogą zwrócić się do pracodawcy z wnioskiem o zawarcie w ich imieniu takiej umowy. Uczestnictwo w systemie PPK będzie dobrowolne, pracownik będzie mógł w każdym momencie zrezygnować z przekazywania wpłat do PPK, podpisując deklarację rezygnacji. 

Co na to pracownik?

Zdefiniowany w ustawie podmiot zatrudniający (w większości przypadków będzie to pracodawca) ma obowiązek zawrzeć umowę o zarządzanie PPK, jeżeli zatrudnia co najmniej jedną osobę, w imieniu której jest obowiązany prowadzić PPK. Umowa ta jest zawierana z instytucją finansową (np. fundusz inwestycyjny lub fundusz emerytalny).

Zgodnie z art. 7 ustawy o PPK podmiot zatrudniający powinien dokonać wyboru instytucji finansowej, z którą zostanie zawarta umowa o zarządzanie PPK w porozumieniu z zakładową organizacją związkową działającą w tym podmiocie zatrudniającym lub reprezentacją osób zatrudnionych wyłonioną w trybie przyjętym w danym podmiocie zatrudniającym. Ta druga opcja wchodzi w grę jeżeli w podmiocie zatrudniającym nie działa zakładowa organizacja związkowa).

Dlatego też pracodawcy, u których nie działają związki zawodowe powinni pamiętać, że konsultacja z przedstawicielami pracowników jest w tym wypadku obligatoryjna. Stąd też obowiązek powołania i wyboru takiej reprezentacji pracowników, z którą umowa o zarządzaniu PPK musi zostać skonsultowana.

Wyboru dokonuje się w szczególności na podstawie oceny proponowanych przez instytucje finansowe warunków zarządzania środkami gromadzonymi w PPK, ich efektywności w zarządzaniu aktywami oraz posiadanego przez nie doświadczenia w zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi lub funduszami emerytalnymi. Wyboru dokonuje się mając także na uwadze najlepiej rozumiany interes osób zatrudnionych.

- W aspekcie konsultacji ustawa przewiduje ważny wyjątek – zwraca uwagę ekspert TGC Corporate Lawyers. - Jeżeli na miesiąc przed upływem terminu, w którym podmiot zatrudniający jest obowiązany do zawarcia umowy o zarządzanie PPK, nie zostanie osiągnięte porozumienie (ze związkiem zawodowym lub reprezentacją osób zatrudnionych), pracodawca samodzielnie wybierze instytucję finansową, z którą zostanie zawarta umowa o zarządzanie PPK, z uwzględnieniem jednak opisanych kryteriów efektywności i doświadczenia. Nie zmienia to jednak faktu, iż organ reprezentujący pracowników powinien zostać przez pracodawcę w każdym przypadku powołany.

Bez dyskryminacji

Dla pracowników i osób zatrudnionych uczestnictwo w PPK jest dobrowolne. Dlatego też ustawa przewidziała możliwość rezygnacji z udziału w PPK, mimo ich automatycznej rejestracji. W celu ochrony tych osób, które nie zdecydują się na udział w PPK, ustawodawca przewidział pewien mechanizm ochrony.

Zgodnie z art. 23 ustawy o PPK do osoby zatrudnionej stosuje się odpowiednio przepisy art. 18(3a) § 1–5 k.p. Określony w tych przepisach obowiązek równego traktowania dotyczy osoby zatrudnionej także bez względu na to, czy jest ona czy nie jest uczestnikiem PPK.

Chodzi tutaj przede wszystkim o kwestię zakazu dyskryminacji i molestowania. Zgodnie z art. 18(3a) § 1–5 k.p. pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Równe traktowanie w zatrudnieniu oznacza niedyskryminowanie w jakikolwiek sposób, bezpośrednio lub pośrednio, z przyczyn określonych powyżej.

Należy pamiętać, iż zgodnie z k.p. przejawem dyskryminowania jest także działanie polegające na zachęcaniu innej osoby do naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu lub nakazaniu jej naruszenia tej zasady. Identycznie traktowane jest niepożądane zachowanie, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika i stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery.

Wpłata dodatkowa na PPK jako benefit

Oprócz wpłaty obowiązkowej (1,5% wynagrodzenia osoby zatrudnionej) podmiot zatrudniający może zadeklarować w umowie o zarządzanie PPK dokonywanie wpłaty dodatkowej w wysokości do 2,5% wynagrodzenia. Z kolei wpłata podstawowa finansowana przez uczestnika PPK (pracownika) wynosi 2% wynagrodzenia, chyba że wynagrodzenie uczestnika osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia, wtedy może wynosić mniej niż 2% wynagrodzenia, ale nie mniej niż 0,5% wynagrodzenia.

Uczestnik PPK może także zadeklarować wpłatę dodatkową w wysokości do 2% wynagrodzenia. Wszystko zależy jednak od tego, czy pracodawca chce wprowadzić w ramach funkcjonowania PPK dodatkowy benefit w postaci opłaty dodatkowej, w której także on sam będzie partycypował.

Zgodnie z art. 27 ustawy o PPK wpłata dodatkowa pracodawcy, może być różnicowana ze względu na długość okresu zatrudnienia w podmiocie zatrudniającym albo na podstawie postanowień regulaminu wynagrodzeń lub układu zbiorowego pracy obowiązujących w podmiocie zatrudniającym. Dlatego też w tym wypadku konieczne byłoby wprowadzenie odrębnej regulacji w regulaminie wynagradzania, zakładającej wpłaty dodatkowe (i ich wysokość) w ramach PPK. Pracodawca powinien także wprowadzić kryteria różnicujące wysokość dodatkowej składki, biorąc pod uwagę np. staż pracy, stanowisko, ocena roczna itp.

Podmiot zatrudniający może zmienić wysokość wpłaty dodatkowej lub zrezygnować z jej dokonywania w formie zmiany umowy o zarządzanie PPK. Zmieniona wysokość wpłaty dodatkowej obowiązuje od miesiąca następującego po miesiącu, w którym została dokonana zmiana. W takim przypadku wiązałoby to się z równoczesną zmianą regulaminu wynagradzania, a w przypadku obniżenia dodatkowej składki za pracowników, także z wypowiedzeniem zmieniającym warunki umowy o pracę (w związku z pogorszeniem warunków zatrudnienia).

Pół roku na przygotowania

- Pracodawcy zobowiązani do utworzenia Pracowniczych Planów Kapitałowych powinni także pamiętać, że przepisy ustawy o PPK wskazują także na dodatkowe obowiązki – podkreśla Mateusz Brząkowski. Te bezpośrednio związane z przepisami prawa pracy, przede wszystkim w zakresie konsultacji i powołania reprezentacji pracowników oraz zmiany regulaminu wynagradzana w przypadku finansowania dodatkowej składki. W związku z tym, że do dnia 1 lipca 2019 r., kiedy pierwsi pracodawcy będą tworzyli PPK, zostało jeszcze trochę czasu, jest to dobry okres na przygotowania i analizę, czy i w jakim zakresie konieczne będą zmiany w zakresie zakładowego prawa pracy.

Źródło: materiały prasowe

 

Komentarze (1)
Dodająć komentarz, akceptujesz regulamin forum.
dodaj komentarz
 
gloria

ppk

gloria , 29.12.2018, 14:54
Dobrze, że firmy mają tyle czasu żeby się odpowiednio przygotować do wprowadzenia tego całego ppk. Wbrew pozorom to jest ogromna zmiana i trzeba wszystko mieć odpowiedno przygotowane żeby działało jak najlepiej. U mnie firma zatrudnia ponad 250 0sób dlatego wejdzie ona w system już od 1 lipca, nawet dobrze że będę tam z automatu zapisana, bo dzięki temu będę mogła od razu zacząć oszczędzać
skomentuj odpowiedzi (0)
Dodająć komentarz, akceptujesz regulamin forum.
dodaj komentarz
 
 

Zaloguj się, by uzyskać dostęp do unikatowych treści oraz cotygodniowego newslettera z informacjami na temat najnowszego wydania

Zarejestruj się | Zapomniałem hasła