UOKiK nakłada karę na Raiffeisen Bank

opublikowano: 1 października 2020
UOKiK nakłada karę na Raiffeisen Bank lupa lupa
Prezes UOKiK ukarał RBI za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, fot. Fratria / JS

Banki nie mogą jednostronnie zmieniać ważnych warunków umów o kredyt hipoteczny, np. sposobów ustalania kursów walut. Prezes UOKiK T. Chróstny nałożył za takie praktyki 1,2 mln zł kary na Raiffeisen Bank International.

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wydał decyzję dotyczącą jednostronnej zmiany warunków umów o kredyt hipoteczny indeksowany i denominowany głównie do franka szwajcarskiego przez Raiffeisen Bank International (RBI). W 2016 r. wprowadził on arbitralnie nowe sposoby wyliczania kursów kupna i sprzedaży walut obcych – odsyłał kredytobiorców do serwisu Reuters, dodając „Indeks Marżowy Banku”. Prezes UOKiK uznał takie zmiany za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów.


Zasady wyliczania kursów kupna i sprzedaży walut, od których zależy wielkość zadłużenia i wysokość poszczególnych rat płaconych przez kredytobiorców, to bardzo ważny element umowy o kredyt hipoteczny. Takich postanowień nie wolno jednostronnie zmieniać w umowach zawieranych na czas oznaczony, w których dochodzi do zadłużenia się konsumentów. Konsumenci, którzy nie zgadzali się na zmiany, mogli teoretycznie wypowiedzieć umowy, ale oznaczałoby to konieczność dokonania natychmiastowej spłaty całego zadłużenia. Wybór więc był fikcyjny, a banki wykorzystały swoją silniejszą pozycję, żeby narzucić swoje warunki – mówi Tomasz Chróstny, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Istotne warunki umów na czas oznaczony, przy których istnieje możliwość zadłużenia się konsumentów, mogą zostać zmienione wyłącznie na skutek dobrowolnego porozumienia banku i konsumenta. Jeżeli klient nie zgodziłby się na nie, to umowa powinna być wykonywana na dotychczasowych zasadach.

Warto dodać, że Raiffeisen Bank International powoływał się na – zakwestionowane przez Prezesa UOKiK - jednostronne doprecyzowanie postanowień regulaminów przed sądami powszechnymi, w sporach z frankowiczami. Miało to na celu przekonanie sądów i konsumentów o rzekomym „naprawieniu” niejasnych zasad ustalania przez bank kursów walut, na podstawie których wyliczana jest rata do zapłaty w złotówkach. Tego rodzaju postanowienia są uważane za niedozwolone -  Prezes UOKiK prezentował takie stanowisko m.in. w istotnym poglądzie dotyczącym klauzul waloryzacyjnych, a ostatnio ukarał za to trzy banki. Postępowanie klauzulowe wobec RBI jest w toku. Przedsiębiorcy nie mogą jednak arbitralnie uszczegóławiać ani zmieniać w trakcie wykonywania umowy postanowień, które mają charakter niedozwolony. Wielokrotnie się na ten temat wypowiadał Trybunał Sprawiedliwości UE.

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny nałożył na Raiffeisen Bank International karę w wysokości ponad 1,2 mln zł (1 224 498 zł). Bank – po uprawomocnieniu się decyzji - musi poinformować konsumentów o decyzji Prezesa Urzędu i skutkach z tego wynikających.

Źródło: materiały prasowe UOKiK